डी गुकेश : १३८ वर्षांच्या इतिहासातील सर्वात तरुण जागतिक बुद्धिबळ विश्वविजेता

कॅंडिडेट्स स्पर्धा होण्याआधीच​ मला माहित होते की गुकेश जिंकण्यास सक्षम आहे.

जीएम विशी आनंद, पाच वेळा जागतिक बुद्धिबळ विश्वविजेते

चिनी ग्रॅंडमास्टर डिंग लिरेन याचा ७.५-६.५ असा पराभव करत ग्रॅंडमास्टर डी. गुकेश जागतिक बुद्धिबळ विश्वविजेता स्पर्धेच्या १३८ वर्षांच्या इतिहासात सर्वात तरुण विश्वविजेता बनला. १८८६ साली न्यू यॉर्क येथे विल्हेल्म स्टेनिट्झ आणि जोहान्स झुकरटोर्ट यांच्यात पहिली विश्वविजेतेपदाची स्पर्धा झाली होती. गुकेशने ग्रॅंडमास्टर गॅरी कास्पारोव्ह यांचा सर्वात तरुण विश्वविजेत्याचा विक्रम मोडला. १९८५ साली जागतिक बुद्धिबळ विश्वविजेता स्पर्धेत ग्रॅंडमास्टर अनातोली कार्पोव्ह यांना वयाच्या बाविसाव्या वर्षी कास्पारोव्ह यांनी हरवले होते.

गुकेशची सुरुवात पहिला गेम गमावल्यानंतर निराशाजनक झाली. याचे एक कारण त्याच्या पहिल्याच वर्ल्ड चॅम्पियनशिपमध्ये खेळण्याचा प्रचंड दडपण हे असू शकते. नंतर त्याने दमदार पुनरागमन करत तिसरा गेम जिंकून बरोबरी साधली. त्यानंतर बरोबरीची लांबलचक मालिका झाली.

गुकेशने ११ व्या गेममध्ये आघाडी घेत आघाडी घेतली, पण डिंगने पुढच्या गेममध्ये दमदार पुनरागमन करत बरोबरी साधली. गुकेश १३ व्या गेममध्ये पांढऱ्या मोह​ऱ्यांसह जिंकण्याचा जोरदार प्रयत्न करत होता, पण तो बरोबरीत सुटला. शेवटच्या सामन्यात डिंग बरोबरीत सुटल्याने खूश झाला असता आणि त्यानंतर टायब्रेक होऊन त्याला स्पष्ट फायदा झाला असता. अशा परिस्थितीत डिंगने ५५. ♖एफ२ ही खेळी केली. ही अक्षम्य चूक होती. (इव्हॅल बार येडा झाला, -०.१ ते -३६०!)

मी पाहिले की पांढरा उंट अडकला आहे आणि ♔ई१ नंतर मी ♚ई५ खेळू शकतो. इथे विजय निश्चित होता. जेव्हा मला हे जाणवले की तो कदाचित माझ्या आयुष्यातील सर्वोत्तम क्षण होता.

जीएम डी. गुकेश​, विश्वविजेता २०२४

हे अव्वल खेळाडू किती दबावाखाली कामगिरी करतात याची कल्पना करणे कठीण आहे. डिंग ब​ऱ्याच काळापासून सर्वोत्तम कामगिरी करू शकला नाही, तरीही तो चॅम्पियनसारखा लढला, विशेषत: ज्या प्रकारे त्याने ११वा डाव गमावल्यानंतर बाराव्या डावात पुनरागमन केले. गुकेश ने चांगली तयारी केल्याचे दिसत होते आणि त्याने डिंगला ब​ऱ्याच ज्यामुळे डिंगला बराच विचार करावा लागला, परिणामी वेळेचे दडपण आले. दडपणाखाली खेळताना विचलित न होणे याचा गुकेशच्या विजयात मोठा वाटा होता.

भारतीय बुद्धिबळाचे उज्ज्वल भवितव्य

भारतातील बुद्धिबळ प्रतिभेचा विस्फोट जगाला चकित करत आहे. जेव्हा विशी आनंद पहिला भारतीय ग्रँडमास्टर बनला आणि नंतर जागतिक अजिंक्यपद भारतात आणला, तेव्हा हा खेळ लोकप्रिय होण्याचा मार्ग मोकळा झाला.

विशी आनंदपासून सुरुवात करून आता सर्व ज्युनिअर खेळाडूंनी बुद्धिबळ संस्कृती ज्या प्रकारे आत्मसात केली आहे, ते पाहून आश्चर्य वाटते.

जीएम हिकारु नाकामुरा, पाच वेळा यूएस बुद्धिबळ विजेते

भारतीय बुद्धिबळाचे भवितव्य याहून उज्ज्वल कधीच नव्हते. गेल्याच महिन्यात छोट्या अनीश सरकारने एक​
नवा विश्वविक्रम केला. वयाच्या ३.५ व्या वर्षी १५५५ चे फिडे मानांकन मिळवणारा तो सर्वात तरुण खेळाडू ठरला. तरुण अनीशला भेडसावणारी मुख्य समस्या ओपनिंग किंवा एंड गेमची नाही, तर बोर्डाच्या टोकाला पोहोचण्यासाठी त्याला खुर्चीवर उभं राहावं लागतं ही आहे. 🙂

अनीश हा सुपर टॅलेंटेड आणि यशाची भूक असलेल्या तरुण भारताचे प्रतीक आहे.

जागतिक अजिंक्यपद जिंकल्याबद्दल गुकेशचे खूप खूप अभिनंदन. त्याच्या या कामगिरीमुळे भारतातील बुद्धिबळाचे भवितव्य अधिक उज्वल होईल​.